Dolnoserbski pšawopis

Pśistupnje se płaśece pšawidła dolnoserbskeje ortografije a interpunkcije. Wuchadnišćowy tekst su wótpowědne knigły Manfreda Starosty w drugem nakłaźe z lěta 1982¹. Změny, ako bazěruju na nowych póstajenjach Dolnoserbskeje rěcneje komisije, su se wót sobuźěłaśerjow Serbskego instituta do teksta zaźěłali. Z kliknjenim na »woglědaś se pśeměnjenja« jo móžno, se dane stawizny změnow pokazaś daś. Dokradnjejše informacije wó wobźěłowanju teksta namakajośo w informacijach.

¹ Starosta, Manfred, Niedersorbische Orthographie und Interpunktion. Regeln. (2., bearbeitete Auflage). Domowina-Verlag: Bautzen/Budyšyn, 1982.

2.2.2.2.Koma pśi głownych a pódlańskich sadach

307

Das Komma steht zwischen jedem Haupt- und Nebensatz. Der Nebensatz kann seiner Stellung nach Vorder-, Zwischen- oder Nachsatz sein. Der Zwischensatz wird sinngemäß in Kommas eingeschlossen.

Beispiele:

Njamóžach knigły docytaś, dokulaž pśed woknom źiśi njerodowachu. Gaž słyńco smali, wótpócywamy w chłodku. Chtož swóju wóścojsku lubujo, šćita ju pśed kuždym nadpadom. Wukniki, kenž kśě něco wordowaś, deje byś pśecej pilne a pśikładne. [woglědaś se pśeměnjenja]

Njamožach knigłu docytaś, dokulaž pśed woknom źěśi njerodowachu. Njamóžach knigły docytaś, dokulaž pśed woknom źiśi njerodowachu. Gaž słyńco smali, wótpócywamy w chłodku. Chtož swóju wóścojsku lubujo, šćita ju pśed kuždym nadpadom. Wukniki, kenž cerwjene rubiško nose, deje byś pśecej pilne a pśikładne. Wukniki, kenž kśě něco wordowaś, deje byś pśecej pilne a pśikładne.

308

Das Komma steht bei vergleichenden Nebensätzen (Vergleichssätzen), wenn das Prädikat nicht ausgelassen ist.

Beispiele:

Ty sy mócnjejšy, ako jo Juro. Z lětadłom doleśijoš wó wjele malsnjej do Rusojskeje, ako by ze śěgom jěł. [woglědaś se pśeměnjenja]

Ty sy mócnjejšy, ako jo Juro. Z lětadłom doleśiš wo wjele malsnjej do Sowjetskego zwězka, ako by ze śěgom jěł. Z lětadłom doleśijoš wó wjele malsnjej do Rusojskeje, ako by ze śěgom jěł.

Vgl. 309.

309

Kein Komma steht bei einem durch die Konjunktionen ako, kaž, nježli, kaž – tak eingeleiteten Vergleich, der kein vollständiger Satz ist (d. h., in dem das Prädikat ausgelassen ist).

Beispiele:

Źěłam lubjej z nim ako z tobu. Wóni su rowno tak pilne kaž my. Chóśebuz jo wětšy nježli Grodk. Kaž wón tak źěła teke wóna.

Vgl. 308.

310

Das Komma steht vor und nach einem Nebensatz, der zwischen zwei Hauptsätzen eingeschaltet ist (Zwischensatz), die mit der Konjunktion a verbunden sind.

Beispiel:

Naźejam se, až mě skóro wótegronijoš, a strowim śi … [woglědaś se pśeměnjenja]

Naźejam se, až mě skoro wotegroniš, a strowim śi … Naźejam se, až mě skóro wótegronijoš, a strowim śi …