Pśistupnje se płaśece pšawidła dolnoserbskeje ortografije a interpunkcije. Wuchadnišćowy tekst su wótpowědne knigły Manfreda Starosty w drugem nakłaźe z lěta 1982¹. Změny, ako bazěruju na nowych póstajenjach Dolnoserbskeje rěcneje komisije, su se wót sobuźěłaśerjow Serbskego instituta do teksta zaźěłali. Z kliknjenim na »woglědaś se pśeměnjenja« jo móžno, se dane stawizny změnow pokazaś daś. Dokradnjejše informacije wó wobźěłowanju teksta namakajośo w informacijach.
¹ Starosta, Manfred, Niedersorbische Orthographie und Interpunktion. Regeln. (2., bearbeitete Auflage). Domowina-Verlag: Bautzen/Budyšyn, 1982.
- Dolnoserbska ortografija a interpunkcija. Pšawidła
- 1. Pšawopis
- 1.5. Pisanje swójskich mjenjow cuzego póchada
1.5.3.Pisanje njesłowjańskich swójskich mjenjow
N7
Pokazka: Cuze mjenja njetrjebaju se dekliněrowaś. [schwalone 2011-07-05]
Pśikłady: [schwalone 2011-07-05]
wino z Bordeaux
ekspedicija do Burkina Faso
pśednosk wó Mali
bydlim w Meerane
leśim do Peru
192
Eigennamen deutscher oder anderer nichtslawischer Herkunft schreibt man bis auf die in N8 geregelten Ausnahmen wie im Deutschen. [woglědaś se pśeměnjenja]
Alle Eigennamen deutscher oder anderer nichtslawischer Herkunft schreibt man bis auf die in N8 geregelten Ausnahmen wie im Deutschen.
Beispiele:
Goethe, Shakespeare, Marx, Balzac, Magdeburg, Saßnitz, Glasgow, Mailand, Venedig, Lille, Arno, Po, Mississippi
N8
[schwalone 2011-07-05; změna § 192 za wěste typy swójskich mjenjow]
Aby se do dolnoserbskego fleksiskego systema integrěrowali, mógu se pó N6 wótchylnje wót 192 slědujuce wokaliske wuzuki swójskich mjenjow nimskego abo drugego njesłowjańskego póchada sorabizěrowaś, gaž
a) wugranjaju se dwójozłožkowje
-ia → -ija (Gambija, Valencija), za mjenja wósobow pśir. N9
-io → -ijo (Lanuvijo)
-ea → -eja (Koreja), za mjenja wósobow pśir. N9
-ua → -uwa (Nikaraguwa, Paduwa)
-oa → -owa (Samowa)
Mjenja togo typa, w kótarychž wugranjaju se pómjenjone kupki jadnozłožkowje abo źož se realne wugronjenje mjenja wót wócakowanego cytanja pó serbskich zwuconosćach jasnje rozeznawa, wóstanu njedeklinabelne a se pšawopisnje njeadaptěruju, na pś. Foggia [Fodža], Bisaccia [Bisaća].
b) wugranjaju se diftongiski
-ai → -aj (Altaj)
-au → -aw (Passaw)
Jolic až se originalne pisanje zachowajo, wóstanu słowa wopisanych typow njedeklinabelne.
N9
[schwalone 2012-03-28; nowe rědowanje]
Pśedmjenja cuzego póchada, ako kóńce na -ea abo -ia se tendencielnje zeserbšćuju ze zasunjenim -j- pśed kóńcowku.
Pśikłady:
Andreja
Leja
Marija
Lydija
Gaž wobstoj pótrjefjona wósoba na tom, až pišo se mě tak ako w nimšćinje, móžo se nominatiw njeadaptěrowany pisaś, w deklinaciji pak se zasunjo pśed kóńcowku -j-.
Pśikłady:
Andrea – pla Andreje, z Andreju
Tabea – pla Tabeje, z Tabeju
Daria – pla Darije, z Dariju
Victoria – pla Victorije, z Victoriju
N10
[schwalone 2011-09-14; Argument za źělenje toś teje kupki wót kupki na -oo, -ou, -u jo, až se kněžy powšyknje wětša tendenca, cuze słowa na [-ow] do serbšćiny integrěrowaś, nježlic cuze słowa na [-u], pśir. niwow, běrow, platow, ale kanu (indekl.), kenguru (indekl.) atd. Njedopołna adapcija (Rousseauwa a nic Rosowa) wobkšuśijo se z tym, až dej originalne mě wóstaś spóznajobne.]
Mjenja cuzego póchada, ako kóńce se w pismje na -eau, -iau, a kótarychž wuzuk wugranja se w serbšćinje tak ako -ow w indigenych serbskich słowach ako row, mógu se do serbskego deklinaciskego systema integrěrowaś z tym, až zasunjo se w deklinaciji pśed kóńcowku -w-. Nominatiw wóstanjo njezměnjony.
Pśikłady:
Rousseau – Rousseauwa, Rousseauw(oj)u
Viau – Viauwa, Viauw(oj)u
193
Die Schreibung der Ableitungen von den Eigennamen nichtslawischer Herkunft bleibt ebenfalls unverändert.
Beispiele:
buddhizm, Newyorkski, marxizm, marxistiski, Eiffelowy torm
- slědny kapitel: 1.5.2. Pisanje górnoserbskich swójskich mjenjow
- pśiducny kapitel: 1.6. Pisanje cuzych słow