Zuk [ʑ]
Wugronjenje
Zuk [ʑ] w nimšćinje njeeksistěrujo. Pódobny zuk [ʒ] (gl. bok nimskorêcneje Wikipedije wó zuku) wustupujo w nimšćinje jano w cuzych słowach. Wón wótpowědujo na pś. pismikoju g w nimskich słowach Gelee, Genie a Girokonto. Teke pismik j w słowoma Jalousie a Jury wugranja se [ʒ]. Glědaś dej se na to, až wugranja wjele powědarjow nimšćiny pomjenjone pozicije w toś tych słowach njespiwnje ako [ʃ], pótakem tak ako nimske sch. W někotarych padach realizěruju žedne pód wliwom engelšćiny teke [d͡ʒ] (gl. bok nimskorêcneje Wikipedije wó zuku). Toś tej zuka njejstej how měnjonej.
Rozdźěl mjazy serbskim [ʑ] a [ʒ] nastanjo pśez to, až jo kśebjat jězyka pla [ʑ] relatiwnje daloko prězy a wuzwignjony (pśi twardem njebju – palatum, gl. Tabela zapśimjeśow), zuk klincy tšochu wušy.
Jo móžno se ten pógib jězyka wuwědobniś z tym, až pśechada se wóspjet pomałem a mimo pśetergnjenja wót wokala [y] (ü w nimskem słowje Mühe, gl. bok nimskorěcneje Wikipedije wó zuku) na [u] a zasej slědk. Pśi tom dejali se cele wědobnje jano koncentrěrowaś na pógib jězyka. (Pśechadanje mjazy [y] a [u] demonstrěrujo jano pógibowanje jězyka. Pśi wugronjenju [ʑ] a [ʒ] njejstej gubje – hynac ako pla teju wokalowu – wukulowaśonej.)
Gaž jo rozdźělne połoženje jězyka se wuwědobniło, móžomy rozdźěl mjazy [ʑ] a [ʒ] zwucowaś: Wótchylenje pśi wugronjenju [ʑ] a [ʒ] jo słyšaś, gaž konfrontěrujotej se złožce źi [ʑi] a gi (ako w nimskem słowje Girokonto) [ʒi].
Dolnoserbšćina ma hyšći zuk [ʐ], pśi kótaremž jo jězyk hyšći dalej slědk śěgnjony ako pla [ʒ]. Jo móžno se rozdźěle wuwědobniś z tym, až pśechada se pómałem wót [ʑ] pśez [ʒ] na [ʐ] a zasej slědk: [ʑ]-[ʒ]-[ʐ]-[ʒ]-[ʑ]. Zuk [ʑ] klincy pśi tom nejwušej, [ʐ] nejnižej, [ʒ] (ako w nimskem słowje Girokonto) lažy mjazy. Zuki [ʑ], [ʒ], [ʐ] su w toś tom rěźe [ʑ], [ʒ], [ʐ] słyšaś.
Pśiznamjenja
Wótpowědujuce pismiki
Zuk [ʑ] wótpowědujo:
Pśikłady
Pokazki
Glědaj teke: Asimilacija, Ortografiske wóznamjenjenje měkosći, Rozeznawanje twardy : měki.
Bok Wikipedije wó zuku (nimski)