Zuk [ʐ]
Wugronjenje
Zuk [ʐ] w nimšćinje njeeksistěrujo. Pódobny zuk [ʒ] (gl. bok nimskorêcneje Wikipedije wó zuku) wustupujo w nimšćinje jano w cuzych słowach. Wón wótpowědujo na pś. pismikoju g w nimskich słowach Gendarm a Genre. Teke pismik j w słowoma Jalousie a Jargon wugranja se [ʒ]. Glědaś dej se na to, až wugranja wjele powědarjow nimšćiny pomjenjone pozicije w toś tych słowach njespiwnje ako [ʃ], pótakem tak ako nimske sch. W někotarych padach realizěruju žedne pód wliwom engelšćiny teke [d͡ʒ]. Toś tej zuka njejstej how měnjonej.
Rozdźěl mjazy serbskim [ʐ] a [ʒ] nastanjo pśez to, až jo kśebjat jězyka pla [ʐ] relatiwnje daloko slězy a lažy nižej, zuk klincy tšochu nišy.
Jo móžno se ten pógib jězyka wuwědobniś z tym, až pśechada se wóspjet pomałem a mimo pśetergnjenja wót wokala [y] (ü w nimskem słowje Mühe, gl. bok nimskorěcneje Wikipedije wó zuku) na [u] a zasej slědk. Pśi tom dejali se cele wědobnje jano koncentrěrowaś na pógib jězyka. (Pśechadanje mjazy [y] a [u] demonstrěrujo jano pógibowanje jězyka. Pśi wugronjenju [ʐ] a [ʒ] njejstej gubje – hynac ako pla teju wokalowu – wukulowaśonej.)
Gaž jo rozdźělne połoženje jězyka se wuwědobniło, móžomy rozdźěl mjazy [ʐ] a [ʒ] zwucowaś: Wótchylenje pśi wugronjenju [ʐ] a [ʒ] jo słyšaś, gaž konfrontěrujotej se złožce ža [ʐa] a ja (ako w nimskem słowje Jargon) [ʒa].
Dolnoserbšćina ma hyšći zuk [ʑ], pśi kótaremž lažy jězyk hyšći dalej prězy a jo wušej wuzwignjony ako pla [ʒ]. Jo móžno se rozdźěle wuwědobniś z tym, až pśechada se pómałem wót [ʑ] pśez [ʒ] na [ʐ] a zasej slědk: [ʑ]-[ʒ]-[ʐ]-[ʒ]-[ʑ]. Zuk [ʑ] klincy pśi tom nejwušej, [ʐ] nejnižej, [ʒ] (ako w nimskem słowje Girokonto) lažy mjazy. Zuki [ʑ], [ʒ], [ʐ] su w toś tom rěźe [ʑ], [ʒ], [ʐ] słyšaś.
Pśiznamjenja
Wótpowědujuce pismiki
Zuk [ʐ] wótpowědujo:
Pśikłady
Pokazki
Glědaj teke: Asimilacija.
Bok Wikipedije wó zuku (nimski)