Dolnoserbske wugronjenje

Głosowy zuk

Głosowy zuk nastanjo pśez to, až se głosowa rycyna – to jo rycyna mjazy głosowkami – pód śišćom dowenka wuchadajucego pówětša periodiski wótwórijo a zawěra. Głosowy zuk grajo za zuki z wšakich kupkow bejnje rozdźělnu rolu.

Pśi artikulaciji obstruentow producěrujo se pśez wótwórjenje zawěry (ploziwy) abo pśez twórjenje wuscyny (frikatiwy) šum. Pódla togo šuma móžo wustupowaś hyšći głosowy zuk. Nastanu pón spiwne obstruenty ako [b], [d], [g], [z] a [v] napśeśiwo njespiwnym cystym šumnym zukam (obstruentam) ako [p], [t], [k], [s] a [f].

Hynac jo to pla tak pomjenjonych sonorantow. Sonoranty maju pśecej głosowy zuk, njamaju pak z wuwześim wibrantow žeden šum.

Wěcej wó tej temje na wótpowědnem boce Wikipedije (nimski).

Spiwne zuki

Spiwne – pótakem te, pśi kótarychž artikulěrowanju wibrujo głosowa rycyna – obstruenty dolnoserbšćiny su [b], [bʲ], [d], [dʲ], [d͡z], [d͡ʐ], [d͡ʑ], [g], [gʲ], [v], [z], [ʐ], [ʑ] (někotare wustupuju jano we wupóžycenjach). Mimo togo su wšykne sonoranty a wokale spiwne.

Wěcej wó tej temje na wótpowědnem boce Wikipedije (nimski).

Njespiwne zuki

Njespiwne – pótakem artikulěrowane bźez wibracije głosoweje rycyny – su w dolnoserbšćinje slědujuce obstruenty: [f], [fʲ], [k], [kʲ], [p], [pʲ], [s], [ʂ], [ʃ], [ɕ], [t], [tʲ], [t͡ɕ], [t͡s], [t͡ʂ], [t͡ʃ], [x], [xʲ]. Někotare wót nich wugranjaju se jano we wupóžycenjach.

Wěcej wó tej temje na wótpowědnem boce Wikipedije (nimski).

Glědaj teke: Rozeznawanje spiwny : njespiwny.